Ticaret Hukuku
Kıymetli evrak
TEMEL KAVRAMLAR
-Düzenleyen:
Kıymetli evrakı düzenleyen kişi (borçlu)
-Lehtar:
Lehine kıymetli evrak düzenenlenen kişidir .(Alacaklı).
-Ciranta:
Senedi devralan ve başkasına devreden kişidir.
-Hamil:
Kıymetli evrakı en son elinde bulunduran kişi.
-Aval:
Kıymetli evraka özel kefalettir. Aval veren kişiye ''avalist'',
lehine aval verilan kişi ise ''avalat'' denir
-Muhatap:
Çekte parayı ödeyecek olan banka, poliçede ise parayı
ödemesi istenen kişidir.
KIYMETLİ EVRAKIN
SINIFLANDIRILMASI
A-Temsil ettiği
hakkın türüne göre
1-Alacak senetleri.(para)
Para senetleri olarakda ifade
edilebilir.Kambiyo(bono-poliçe-çek) senetleri, tahviller,sigorta poliçelerini
örnek verebiliriz.
2-Emtia senetleri
Hak bazen bir eşyayı temsil edebilir.Makbuz,taşıma
senedi,varant,konişmenti,ipotekli borç senedi,irat senedi..
3-Ortaklık senedi
Sermaye paylarını temsil etmek için çıkarılan sahibine
ortaklık hakkı kazandıran senetlere ortaklık senetleri veya pay senetleri
denir.
B-Hakkın senetten önce doğmuş olup olmamasına göre:
1-Kurucu(yaratıcı-ihdasi) K.E
Kurucu senetleri düzenlenmeden önce bir hak yoktur.Hak
senetle birlikte doğar.(kambiyo senetleri...)
2-Açıklayıcı K.E(Bildirici)
Hak senedin düzenlenmesinden öncede vardır.Senet
düzenlendiği zaman hak senetle birleşir ve bir daha ayrılmaz. (hisse senetleri)
C-Temel ilişki ve Bağlantısına göre
1-İlli K.E(sebepli)
Temel borç ilişkisindeki sakatlık
kıymetli evrakı sakatlar.
ör:Hisse senedi. makbuz senedi,taşıma senedi....
2-Soyut K.E (mücerret)
Düzenlenmesine sebep lan temel ilişkiyle ilişkisi kopuk olan
kıymetli evraka soyut k.evrak denir.Soyut kıymetli evrakta temel ilişki sakatlanırsa kıymetli evrakın sakatlığı bundan
etkilenmez.(kambiyo senetleri).
D-Devir şekli bakımından
kıymetli evrak
1-Nama yazılı kıymetli evrak
Bellii bir kişi adına olup
senedin üzerinde **onun emrine kaydı içermeyen** senetlerdir.(senet
üstünde mutlaka yazılmalı)
Ör:tahvil , kambiyo senetleri(bono-poliçe -çek).
Devir şekli:
Yazılı olarak devredilir.Temlik (devir) beyanı ve senet
teslimi ile olur.
**Anonim şirketlere has nama yazılı senetler ciro ve senet teslimi ile olur**
2-Emre yazılı Kıymetli evrak
Ad soyad yazmasının yanında birde EMRİNE ibaresi olmalı.
Devir şekli
Ciro ve senet teslimi ile olur
Ör:kambiyo senedi ,
taşıma senedi, konişmento,...
***Emre yazılı senetlerde borçlu (senedi veren) hamilin (elinde buluduran kişi) gerçek hak sahibi olup olmadığunu araştırmak zorunda değil***
3-Hamiline yazılı senet
Belli birinin ad ve soyadına düzenlenmiş olmayan ve taşıyan
kişinin hak sahibi sayıldığı senetlerdir.
Devir şekli
Teslim ile devrolunur.(senetin zilyetliğinin devri)
**zilyetlik eşya hukuku konusu olmaktadır.Anlamı malı elinde bulunduranın hak sahibi gibi görünmesi ama gerçekte onun mu değilmi bilemeyiz o olduğunu varsayarız.ör:benım kalemimi arkaşıma verdim sınava girdi diğer insanlar bu kalemi gördüklerinde arkadalımın elinde olduğu için onun olduğunu düşünürler.**
ör:Çek(kambiyo senetleri arasında birtek çek bu şekilde
düzenlenebilir diğerlerinde ad soyad bulunmalı),ipotekli borç senedi,irat senedi...
Kıymetli evrak hukukunu ziraat bankası sınavı yaklaştığından bu akşama bitiricem
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder