Kıymetli evrakın kullanamayacak hale gelmesidir.Kaybetme ,çalınma,yırtılma ,okunamaz hale gelme bu kapsama girer.
Kıymetli evrak zayi olsada içerdiği hak devam eder.Ancak devir veya talep edilemez.
Kıymetli evrak tekrar devredilebilir yada talep edilebilir hale gelmesi için Asliye ticaret mahkemesine başvurup senedin zayi olduğunu saptatmak ve iptalini istemek gerekir.
Hak sahibi mahkemeden ödeme yasağı kararı çıkarabilir.
Mahkeme senedin zayi olduğuna karar verirse(kişinin açıklamalarını inanadırıcı bulursa zayi kararı verir.) 3 kez üst üste Ticaret sicil gazetesine ilan verir. Senedi eline geçireni senedi getirmesi için davet eder.Belirli bir sürede getirilmezse senedin iptaline karar vereceğini söyler.
Senedi getirme süresi en az 3 ay en çok 1 yıldır.
**Hamile ve nama yazılı senetlerde en az 6 en çok 1 yıl**
KAMBİYO SENETLERİ(soruların büyük çoğunluğunun geldiği bi konudur)
Bono, Poliçe ve Çekten oluşur.
Özellikleri:
- Sıkı şekil şartına tabi
- Tedavül (dolaşım)
- Mücerret(soyut) kıymetli evraklardır.
- İmzaların bağımsızlıpı ilkesi vardır.(senette imza sahiplerinin birinin ehliyetsiz olması ,imzanın sahte olması , hayali kişilerin olması senedi geçersiz kılmaz)
- Senetteki hak sadece para alacağıdır
- Sınırlı sayıdadırlar.
Kambiyo senedi tüleri :
POLİÇE
Poliçede 3 'lü ilişki vardır.keşideci(düzenleyen),muhatap(borçlu), lehtar(senetin ilk alacaklısı bu da başkasına devredese ciranta olur)
Poliçede şekil :
Zorunlu şekil şartları:
- Poliçe kelimesi olmalı
- Kayıtsız şartsiz olmalı.(poliçe bedeli senet üzerinde yazılır hem rakamlar hemde yazı ile belirtilir. Ancak yazı ile yazılan esas alınır.)
!!Bedeller birden çok sadece yazı veya sadece rakam ile belirmiş olup bu yazılanlar arasında fark olursa düşük olan bedel esas alınır.
- Ödeyecek kişinin adı soyadı (muhatap)
- lehtarın adı soyadı (alacaklı kişi)
- Düzenleme tarihi ve imzası
Alternatif şekil şartları:
- Ödeme yeri (ödeme yeri bedelin nerede tahsil edeceğinin gösterildiği yer.Ödeme yeri gösterilmezse eğer muhatabın(borçlunun) ad soyadının yanında bi adres belirtildiyse ödeme yeri orası sayılır.orada yer yoksa senet geçersiz olur.
- Düzenleme yeri (Düzenleme yeri gösterilmemişse senedi düzenleyenın ad soyadının yanında gösterilen yerdir. ordada yoksa geçersiz olur)
Poliçenin kabul şekli:
Poliçenin ön, arka veya alonj(ek kağıt)'na ödeyeceğim, kabülümdür gibi şerh yazılarak ve imza ile gerçekleşir.
BONO
(Emre muharrer senet)
2'li ilişkiyi gösterir.
Bonoda kabul işlemi yoktur. bonoda senedi düzenleyen kişi asıl borçludur.(2 kişi var zaten lehtar(alcaklı) ve muhatap(borçlu)).
Zorunlu Şekil şartları:
- Bono yada Emre muharrer senet kelimesi içermeli
- Kayıtsız şartsı ödeme vaadi
- Lehtarın ad ve soyadı
- Düzenleme tarihi
- Senedi düzenleyenin (keşidecinin) imzası
- Senedin düzenlendiği yer.
- Ödeme yeri
Bonoda zaman aşımı
Hamilin senedi düzenleyen karşı açacağı dava vadeden itibaren 3 yıldır.
Cirantanın diğer cirantaya açacağı veya düzenleyene karşı açacağı davalar cirantanın poliçe bedelini ödediği tarihten itibaren 6 aylık zamanaşımı süresine tabi.
Hamilin cirantalara karşı açacağı davalar ödememe protestosunun düzenlenmesinden itibaren 1 yıldır.
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder